สอนลูกให้มีวินัย เริ่มวันนี้ตั้งแต่ลูกยังเล็ก โดยคุณหมอประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์

มีคำกล่าวที่ว่า “หว่านพืชเช่นไร ย่อมได้ผลเช่นนั้น” การเลี้ยงดูเด็กสักคนจนเขาเติบโตเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นก็เช่นเดียวกัน เขาจะเติบโตมาเป็นวัยรุ่นที่มีความมั่นใจในตัวเอง รู้จักรับผิดชอบ มีน้ำใจต่อผู้อื่น ไม่นำพาชีวิตตัวเองให้หลงทิศผิดทาง หรือเป็นวัยรุ่นที่ไม่ได้เรื่องได้ราว ไม่รู้จักจัดการงานของตน พาตัวเองออกนอกลู่นอกทางแบบที่อาจถึงขั้นกู่ไม่กลับ รวมถึงการ สอนลูกให้มีวินัย ด้วยทั้งหมดนี้ก็ขึ้นอยู่กับว่า คุณพ่อคุณแม่เลี้ยงดูเขามาแบบไหน ถ้าเราปรารถนาให้เขาเติบโตมาเป็นวัยรุ่นที่ดี การเลี้ยงดูเอาใจใส่เขาให้อยู่ในทางที่ถูกที่ควรตั้งแต่ยังเล็กก็นับเป็นการเริ่มต้นที่สมควรลงมือทำอย่างยิ่ง

มาดูว่าวิธี สอนลูกให้มีวินัย และมีความสุขทำได้อย่างไรบ้าง

แทนที่จะเคี่ยวเข็ญให้ลูกเรียนเก่งๆ ตั้งแต่เด็ก น่าจะให้เรียนอย่างมีความสุขมากกว่า

ระบบการศึกษาไทยในปัจจุบันส่วนใหญ่เน้นการแข่งขัน และเมื่อมีการแข่งขันก็จะมีผู้ชนะและผู้แพ้ซึ่งผู้ชนะมีจำนวนน้อยมาก ดังนั้นเด็กไทยส่วนใหญ่จึงเป็นผู้แพ้คุณพ่อคุณแม่หลายบ้านต่างก็ตั้งความหวังกับลูกตั้งแต่ยังเล็ก เมื่อไม่อยากให้ลูกเป็นผู้แพ้ จึงได้กดดัน เคี่ยวเข็ญหรือทำทุกวิถีทางที่จะดันให้ลูกสอบได้คะแนนสูงๆ โดยที่อาจไม่รู้ตัวว่า การกระทำเหล่านี้นั้นทำให้เด็กขาดความมั่นใจในตัวเอง ไม่รู้สึกภูมิใจในตัวเอง

แม้ลูกเรียนไม่เก่งตั้งแต่ยังเล็ก ไม่ต้องกังวล เด็กเล็กมีงานสำคัญคือการพัฒนากล้ามเนื้อนิ้วมือทั้งสิบให้แข็งแรงและใช้ทำงานในอนาคตได้ ตราบใดที่คุณพ่อคุณแม่เข้าใจ ไม่กดดันเรื่องวิชาการ ลูกจะมีเวลาว่างจากการทำการบ้านและเรียนพิเศษ และตราบใดที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ตำหนิเรื่องผลการเรียน ไม่คาดหวังสูง เด็กจะรักตนเอง มีความภูมิใจและเชื่อมั่นในตัวเอง เมื่อโตเป็นวัยรุ่นที่รักตัวเองก็จะรู้จักดูแลตัวเอง ไม่พาตัวเองออกนอกลู่นอกทาง

วินัยที่ดีเริ่มที่บ้านและเริ่มตั้งแต่ลูกยังเล็ก

ทุกวันนี้เราจะเห็นพฤติกรรมบางอย่างของวัยรุ่นจำนวนมากที่บ่งบอกว่าพวกเขาขาดวินัย ลองนึกถึงวินัยขั้นพื้นฐานอย่างการควบคุมตนเองก็พอจะทำให้เห็นภาพชัดเจน เราพบวัยรุ่นที่ง่วนอยู่กับหน้าจอโทรศัพท์มือถือทั้งวัน วัยรุ่นที่ปล่อยให้ห้องนอนสกปรกรกรุงรังเป็นเวลานานเข้าขั้นเรื้อรัง วัยรุ่นที่ขี่รถฝ่าไฟแดง วัยรุ่นที่หนีเรียน วัยรุ่นที่ติดเกม วัยรุ่นที่ติดยาเสพติด ทั้งหมดนี้หากคุณพ่อคุณแม่ใช้การควบคุมภายนอกอย่างการออกคำสั่งหรือบังคับอาจไม่ได้ผล

เราสามารถปลูกฝังวินัยให้ลูกได้ตั้งแต่เขายังเล็ก โดยเริ่มจากเรื่องพื้นฐานและคุณพ่อคุณแม่ต้องทำให้ลูกเห็นเป็นตัวอย่าง และคอยเอาใจใส่ดูแลอย่างใกล้ชิด เช่น เรื่องกินอาหาร ก็ต้องกินให้เสร็จตามเวลาที่เหมาะสม ช่วยพ่อแม่เช็ดโต๊ะ ล้างจาน เรื่องเข้านอน ให้เข้านอนแต่หัวค่ำให้เป็นเวลา เก็บที่นอนเอง ช่วยพ่อแม่ทำความสะอาดห้องนอน เป็นต้น เมื่อลูกโตเป็นวัยรุ่นที่มีวินัยแล้ว แม้จะเจอสิ่งกระตุ้นหรือเย้ายวนใจใดๆ ก็ไม่อาจสั่นคลอนเขาได้ เพราะเขามีความสามารถในการควบคุมตนเองนั่นเอง

วัยรุ่นจะรู้จักถอนตัวจากความสนุกได้ ถ้าเราฝึกเขาตั้งแต่ยังเล็ก

โดยธรรมชาติของมนุษย์นั้นเกิดมาพร้อมกับความรักสนุก เด็กๆ เองก็เป็นสิ่งมีชีวิตที่รักสนุก ยึดเอาความสุข สะดวก สบายเป็นที่ตั้ง ทั้งที่จริงแล้วเด็กๆ ควรรู้ว่าชีวิตจะต้องลำบากก่อนสบายทีหลัง เช่น หากอยู่ในวัยเรียนก็ควรเรียนหนังสือก่อนแล้วจึงไปเล่นทีหลัง หากอยู่ในวัยเพิ่งเรียนจบควรเก็บออมเงินก่อนแล้วจึงเที่ยวทีหลัง เป็นต้น เราอาจพบใครหลายคนที่รักสบายตั้งแต่ต้น ไม่ยอมเผชิญความลำบาก ไม่หนักเอาเบาสู้ ลักษณะเช่นนี้เป็นเพราะคุณพ่อคุณแม่ไม่ได้ฝึกพวกเขาตั้งแต่ยังเป็นเด็กซึ่งอยู่ในวัยที่ยังฝึกได้ เด็กๆ มีเรื่องให้ต้องพบความยากลำบากในชีวิตประจำวันอยู่แล้ว สิ่งสำคัญคือคุณพ่อคุณแม่จะต้องยินดีปล่อยให้ลูกเผชิญความยากลำบากนั้นและให้ลูกได้รู้จักช่วยเหลือตัวเอง

นอกจากการฝึกให้เผชิญกับความลำบากแล้วยังมีอีกเรื่องที่สำคัญมากที่เราควรฝึกเด็กตั้งแต่ยังเล็ก นั่นคือ ความสามารถที่จะถอนตัวจากความสนุกเด็กๆ หลายคนยังไม่มีความสามารถแบบนี้ สังเกตได้จากพฤติกรรมอย่างการเล่นเกมหรือเล่นสนุกกับเพื่อนแล้วไม่ยอมเลิก ดูโทรทัศน์จนติดพันไม่ยอมปิด ไปงานปาร์ตี้แล้วไม่อยากกลับ คุณพ่อคุณแม่มีหน้าที่สอนให้พวกเขารู้จักหน้าที่ของตัวเอง รู้จักรับผิดชอบ ต้องช่วยเขาถอนตัวจากความสนุกตรงหน้า เพื่อให้เด็กๆ จัดการงานต่างๆ ให้ได้ตามเวลา และถ้าพวกเขารู้จักถอนตัวจากความสนุกตั้งแต่ยังเด็ก ความสามารถนี้จะเป็นเครื่องมือช่วยให้เขาจัดการชีวิตตัวเองได้เป็นอย่างดีเมื่อเขาโตเป็นวัยรุ่น

ไม่สำคัญว่าพ่อแม่มีเงินหรือไม่มีเงิน สิ่งสำคัญคือเป็นหน้าที่ของพ่อแม่ที่จะสอนให้ลูกรู้วิธีใช้เงิน

คุณพ่อคุณแม่หลายบ้านอาจประสบปัญหาลูกวัยรุ่นใช้เงินอย่างมากเกินความจำเป็น เช่น ใช้จ่ายค่าเสื้อผ้า ค่าอาหาร ค่าโทรศัพท์และค่าอินเทอร์เน็ต รวมถึงค่าใช้จ่ายจิปาถะอื่นๆ ที่ฟุ่มเฟือย เป็นต้น ลองมองย้อนกลับไปเมื่อเขายังเป็นเด็ก หากเราละเลยตั้งแต่ตอนนั้น ไม่เข้าควบคุมดูแลการใช้เงิน เมื่อเวลาผ่านไปเราจะพบว่าเราไม่สามารถจัดการพวกเขาได้เลย ความเสียหายที่ตามมาแบบร้ายแรงที่สุดคือ เขาเอาตัวไม่รอดในอนาคต

คุณพ่อคุณแม่สอนให้ลูกเรียนรู้วิธีใช้เงินได้ด้วยการควบคุมเงิน และสอนพวกเขาให้ใช้เงินอย่างเหมาะสม ซึ่งการควบคุมเงินต้องทำตั้งแต่ลูกยังเล็ก คือต้องฝึกก่อนที่พวกเขาจะหาเงินใช้เองเป็นนั่นเอง

ไม่มีคุณพ่อคุณแม่คนใดอยากให้ลูกเติบโตมาเป็นวัยรุ่นที่ไม่ได้เรื่องได้ราว เมื่อปลูกต้นไม้เราทราบกันดีว่า หากอยากเห็นเมล็ดพันธุ์ที่เราหว่านไว้ เติบโตแข็งแรงและงอกงามดี เราต้องหมั่นดูแล รดน้ำ ใส่ปุ๋ย พรวนดินและถอนวัชพืช

การเลี้ยงลูกก็เช่นกัน จนกว่าจะถึงวันที่ลูกน้อยเติบใหญ่เป็นวัยรุ่น เราต้องลงทุนและลงแรงโดยใช้ความเอาใจใส่และทุ่มเทเวลาอย่างมากมายมหาศาลตั้งแต่เขายังเล็ก ไม่ว่าจะเป็นการปลูกฝังวินัย โดยเริ่มจากเรื่องง่ายๆ ใกล้ตัวอย่างการควบคุมตนเอง ฝึกให้ลูกรู้จักถอนตัวจากความสนุกและให้รู้จักเผชิญกับความยากลำบาก สอนให้รู้จักวิธีใช้เงิน รวมถึงเรื่องการเรียน ที่จะต้องไม่เร่งเรื่องวิชาการ ไม่สร้างความกดดัน และเรื่องอื่นๆ อีกมากมายที่ต้องอาศัยความตั้งใจจริงของคุณพ่อคุณแม่ หากทำได้ ผลที่ได้รับคืนกลับมา อาจเกินกว่าที่เราคาดหวังไว้ แต่ที่จะได้ผลแน่ๆ คือ วัยรุ่นที่รู้จักรับผิดชอบและจัดการชีวิตตัวเองได้ดี เพียงเท่านี้ ลูกวัยรุ่นแฮปปี้ พ่อแม่เองก็แฮปปี้อย่างแน่นอน

ข้อมูลจากหนังสือ เลี้ยงลูกอย่างเข้าใจวัยไหนก็ได้ดี