ชีวิตเสี่ยงๆ

ภ.ณ.ประมวญมารค คือนามปากกาของ หม่อมเจ้าภีศเดช รัชนี ผู้เขียนหนังสือเรื่อง ชีวิตเสี่ยงๆ บนดิน บนทะเล บนดอย อันเป็นหนังสืออัตชีวประวัติของท่านเอง

หนังสือเล่มนี้แบ่งเนื้อหาของเรื่องตามจังหวะชีวิตออกเป็น ๓ ช่วง คือ บนดิน – ครั้งที่ท่านยังเป็นหนุ่มนักเรียนนอกอังกฤษ เป็นสายลับเสรีไทย บนทะเล – คือช่วงที่ทรงต่อเรือใบ แล่นเรือใบไปหัวหิน และเริ่มรับใช้ใกล้ชิดเบื้องพระยุคลบาท ทั้งต่อเรือและแล่นเรือใบกับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ และ บนดอย – เป็นช่วงชีวิตสำคัญ ภายหลังที่ตามเสด็จฯ ขึ้นดอยอ่างขาง คอยรับใช้เบื้องพระยุคลบาท จนเป็นที่มาของโครงการหลวงต่างๆ โดยมีตัวหม่อมเจ้าภีศเดช รัชนีเองเป็นผู้อำนวยการโครงการ

“พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีรับสั่งให้ผมเข้าเฝ้าฯ และทำงานต่อเรือใบกับพระองค์ เมื่อทรงต่อแล้วแล่นเรือใบ แต่เมื่อเสด็จฯ ขึ้นบนดอยภาคเหนือ เพื่อทอดพระเนตรว่าชาวเขากินอยู่กันอย่างไร ทรงเห็นว่าเขาทำไร่เลื่อนลอยปลูกฝิ่น แต่ยากจน จึงมีพระราชดำรัสหาพืชเมืองหนาวให้เขาปลูกแทนวิธีการคือ ทรงตั้งโครงการหลวงขึ้นเพื่อหาพืชเหล่านั้น โดยโปรดเกล้าฯ ให้ผมผู้ไม่รู้เรื่องการเพาะปลูกมาเป็นผู้อำนวยการ เหตุใดจึงตั้งผม เพื่อตอบปัญหานี้ได้ ผมเห็นควรจะเล่าเรื่องชีวิตของตัวเองในหนังสือเล่มนี้ด้วย”